contact@debell.nl
Willem de Bell is historicus/curator en schrijft. Hij was conservator bij het Amsterdams Historisch Museum (nu Amsterdam Museum) en het Rijksmuseum, afdeling Nederlandse geschiedenis. Daarna werkte hij in opdracht van het Verzetsmuseum en het Anne Frank Huis. Voor de Hendrik Jacobs Foundation doet hij historisch onderzoek naar Nederlandse vioolbouwers. Naast zijn werk in opdracht is hij zelfstandig historicus. In maart 2025 verscheen Het krijtstrepen verzet en de broers Van Hall, 1943-1945. Spannende non-fictie over een ondergrondse bank en de financiering van illegaliteit.
In de vroege zomer van 1944, kort nadat geallieerde troepen geland zijn op de stranden van Normandië, meldt Gijs van Hall zich bij de Rijksverzekeringsbank aan de Apollolaan in Amsterdam. Het is het begin van een gewaagde miljoenendans. Een slimme wisseltruc in de kluis van De Nederlandsche Bank onder het oog van de Duitse bezetter.
Willem de Bell volgt de broers Wally en Gijs van Hall en ontrafelt de geschiedenis van een ondergronds instituut dat uitgroeit tot financier van verzet in Nederland. Een unieke vorm van weerstand in het door de nazi’s bezette Europa. Hij zoekt het spoor terug langs een sigarenkistje op het gazon van een villa in Bentveld, een wiegje in een achterhuis en een rafelig zakboekje. Gaandeweg stuit hij op verloren fragmenten, als bij een portret waarvan de achtergrond is overgeschilderd.
____________________________________________________________________
Er was in Amsterdam op de effectenbeurs na misschien geen veiliger plek om af te spreken dan in deze pluchen entourage waar bankiers en captains of industry in- en uitliepen. Eenmaal boven, in de clublounge met uitzicht op het warenhuis aan de overkant of in een van de met lambriseringen betimmerde nisjes waar het altijd schemerde, leek de bezette stad niet meer dan een decor met haastig passerende figuranten, een kluitje kinderen voor de poppenkast en op de hoek van de Nieuwendijk het aanmeldingsbureau van de Nederlandse Waffen-SS. In de etalage hingen foto’s van blonde soldaten aan het Oostfront die schijnbaar moeiteloos oprukten richting een oneindig Lebensraum.
fragment: Het krijtstrepen verzet en de broers Van Hall, 1943-1945
‘Bij verzet tegen de nazi’s denk je niet direct aan twee bankiers en hun handlangers. Als een forensisch accountant slaagt Willem de Bell erin hun werkwijze te achterhalen. Een indrukwekkende speurtocht
van een bevlogen historicus.’
Prof. Dr. Paul van de Laar,
Erasmus School of History,
Culture and Communication
_____________________________________________________________________
2007 – heden
● Zelfstandig historicus, curator, museaal adviseur & tekstschrijver
2007 – 2020
● Partner Mapping History, digitale historische atlas/beeldbank
2008 – 2018
● Museaal adviseur Anne Frank Huis
2004 – 2007
● Conservator Rijksmuseum Amsterdam
1991 – 2003
● Conservator Amsterdams Historisch Museum (nu: Amsterdam Museum)
_____________________________________________________________________
2021
● OYFO Techniekmuseum (Hengelo): museaal advies, onderzoek en tekst voor vernieuwde museale presentatie over kunst en wetenschap.
2019 – 2020
● Verzetsmuseum Amsterdam: gast-conservator/projectleider t.b.v. concept en schetsontwerp nieuwe vaste presentatie.
2008 – 2018
● Anne Frank Huis.
Museaal adviseur, mede verantwoordelijk voor het museumconcept en -ontwerp t.b.v. het vernieuwde Anne Frank Huis. In samenwerking met Dagmar en George von Wilcken (Berlijn) en museale werkgroepen. Geopend: 22 november 2018.
2012 – 2017
● NL Film
Historisch advies t.b.v. scenario speelfilm Bankier van het Verzet, première 2018.
2013
● Paleis Soestdijk
Gastconservator en projectleider bij de tentoonstelling Op Soestdijk. 200 Jaar Koninkrijk.
2009 – 2010
● Verzetsmuseum Amsterdam
Tentoonstelling Walraven van Hall, bankier van het verzet. Idee en realisatie website plus online strip i.s.m. Joost Hölscher.
2003 – 2007
● Rijksmuseum Amsterdam
Conservator 20ste eeuw, afdeling Nederlandse geschiedenis
Voorzitter Werkgroep 20ste eeuw t.b.v. Het Nieuwe Rijksmuseum
Voorzitter wetenschappelijke adviescommissie 20ste eeuw t.b.v. Het Nieuwe Rijksmuseum
2003
● Projectbureau Amsterdam Zuidas
Idee en plan t.b.v. documentatieproject Zuidas Monitor.
2007 – 2020
● Mapping History
Partner
1991- 2003
● Amsterdams Historisch Museum (nu: Amsterdam Museum)
Conservator
ENGLISH
2007 – present
● Independent historian, museum advisor, researcher and author
● Bureau DE BELL
2007 – 2020
● Partner in Mapping History / www.mappinghistory.nl
2004 – 2007
Rijksmuseum, Amsterdam
● Curator 20th-century collection and presentation, Dutch History Department
● Head Curating Commission for the 20th century
● Member of General Commission for Museum Displays for the New Rijksmuseum
1991- 2003
● Curator Amsterdam Historical Museum (today known as Amsterdam Museum)
